مد پایدار چیست؟ اگر زمین را دوست داری، لباس تازه را زمین بگذار!

مد پایدار که به عنوان مد اکو و مد سبز هم شناخته می شود، اصطلاحی فراگیر است که محصولات، فرآیندها، فعالیت‌ها، سیاست گذاران، برندها و مصرف کنندگان را با هدف دستیابی به یک صنعت مد بدون آلودگی که بر اساس دفاع از حقوق حیوانات، حفاظت از محیط زیست، برابری و عدالت اجتماعی ساخته شده است را توصیف می کند.

مد پایدار خیلی فراتر از پرداختن به منسوجات یا محصولات مد است. این اصطلاح مراحل مختلف تولید لباس و اینکه چه کسی یا برندی و در چه شرایطی آن را تولید می‌کند و همین‌طور طول عمر یک محصول قبل از رسیدن به محل دفن زباله را در برمی‌گیرد.

مدی برای مبارزه با آلودگی محیط زیست

مد پایدار در جهت مبارزه با آلوده کردن محیط زیست است که صنعت مد به ویژه مد سریع و مقطعی (فست فشن) سهم قابل توجهی از آن دارند. چهار طریق اصلی که مد و فشن باعث آلودگی محیط زیست می‌شوند از این قرارند:

مصرف آب: میزان قابل توجه آب فقط در تولید لباس مصرف نمی شود بلکه شستن لباس‌ها را هم باید در نظر گرفت.

مصرف انرژی: استفاده زیاد از انرژی در تولید پارچه‌های مصنوعی و شستن، خشک کردن و اتو کردن لباس‌ها.

استفاده از مواد شیمیایی: کودها و آفت کشهای مورد استفاده در تولید مواد خام مثل پنبه.

مدی که زباله می سازد

سطح منسوجاتی که سوزانده یا به محل دفن زباله فرستاده می شوند بسیار زیاد است. در سطح جهان، هر ثانیه یک کامیون زباله از زباله های نساجی در محل دفن زباله ریخته می شود یا می‌سوزد.

این حجم عظیم زباله توسط شرکت‌های مد سریع ایجاد می‌شود که مد هفتگی را راه‌اندازی می‌کنند و این کار را با محصولات ارزان‌قیمت بی‌کیفیت انجام می‌دهند. اما برندهای پایدار بر روی محصولات با کیفیت تمرکز می‌کنند. علاوه بر این، برندهای مد پایدار به ندرت از روندهای مد سریع پیروی می‌کنند.

مد پایدار انسانی- فست فشن استثمارگر

اگر اخلاق و انصاف یکی از دغدغه‌های شماست بد نیست بدانید که مد پایدار دستمزد منصفانه و شرایط کاری مناسب را تضمین می‌کند اما در فست فشن شرایط سخت کار برای کارگرانش وجود دارد.

لباس اکثر برندهای مد سریع در کشورهای در حال توسعه تولید می‌شود که در آن کارگران مبلغی زیر دستمزد عادی دریافت می‌کنند. شرایط نامناسب ایمنی و بهداشت، ساعات کاری طولانی و فشار مداوم برای تولید، همگی محیطی استثمارگونه را برای کارگران به وجود آورده و تا امروز هم اتهامات مکرر درباره کودکان کار علیه برندهای مد سریع مطرح شده است. اما  برندهای مد پایدار دستمزد منصفانه و شرایط کار ایمن را برای همه کارکنان در اولویت قرار می‌دهند.

مد پایدار و کاهش گازهای پر خطر

مد پایدار انتشار دی اکسید کربن و دیگر گازهای گلخانه‌ای را کاهش می‌دهد در صورتی‌که اکثر لباس‌های مد سریع از مواد نفتی ساخته می‌شوند.

اکریلیک، نایلون و پلی استر را در نظر بگیرید که هم تولید و هم از بین بردن آنها به عنوان زباله نیاز به مقدار قابل توجهی انرژی دارد.از طرف دیگر، مد پایدار از پارچه‌های طبیعی یا بازیافتی استفاده می‌کند.

صنعت مد و بی آب در جهان

صنعت مد یکی از بزرگترین مصرف کنندگان آب در جهان است. آب نه تنها برای شستشوی لباس‌ها، بلکه در مراحل مختلف فرآیند تولید و رنگرزی هم مصرف می‌شود. برای درک این موضوع فقط بدانید که حدود 2720 لیتر آب برای تولید یک پیراهن نخی و 7000 لیتر برای تولید یک شلوار جین لازم است.

علاوه بر مصرف آب، تولید پوشاک با آلوده کردن آب شیرین از طریق مواد شیمیایی سمی که راه خود را به آبراهه‌ها باز می کند، بر محیط زیست تأثیر می گذارد. اما اکثر برندهای مد پایدار سیاست‌هایی دارند که مصرف آب را در طول تولید لباس محدود می‌کند و منسوجات ساخته شده از کتان، کنف و پنبه ارگانیک را در اولویت قرار می‌دهد که در مرحله تولید به آب کمی نیاز دارند.

مدپایدار مهربان با حیوانات

برندهای مد پایدار (بدون خشونت و وگان) با استفاده از جایگزین‌های چرم و خز در محصولات خود از حیوانات محافظت می‌کنند و حیوانات را از استثمار و مرگ نجات می‌دهند و در عین حال تعادل اکوسیستم را حفظ می‌کنند.

شاید باورتان نشود ولی کلیه کسانی که اهل خرید و پوشیدن لباس دست دوم هستند به نوعی در فرآیند مد پایدار سهیم‌اند. آنها ترجیح می‌دهند لباس مورد علاقه و باکیفیت موردنظرشان را بخرند هرچند قبلا استفاده شده باشد. تصور کنید هر چه تعداد این افراد بیشتر باشد چقدر نیاز به تولید منسوجات مصنوعی کمتر خواهد بود و چقدر مصرف انرژی برای تولید پوشاک جدید کم خواهد شد. همه آنهایی که برای مراسم و جشن‌ها لباس کرایه می‌کنند به جای اینکه فقط برای یکی دو جلسه لباسی بخرند یا بدوزند در همین دسته قرار می‌گیرند.

یکی بخر، خوب بخر

همه کسانی که در انتخاب لباس وسواس به خرج می‌دهند حالا یا از دسته متمولین و سخت‌گیرها باشند یا از گروه دیگری که حاضرند مثلا به جای خرید سه دست لباس صبر کنند تا وقتی که بتوانند هزینه لباس باکیفیت و مورد علاقه‌شان را بپردازند و همان را بخرند. طبیعی است که آنها با این لباس راضی و خوشحال‌تر خواهند بود و آن را به مدت طولانی‌تری هم خواهند پوشید و با این کار از مصرف انرژی اضافی و در نهایت تولید زباله بیشتر جلوگیری خواهند کرد.

سه برند معروف مد پایدار:پاتاگونیا-آیلین فیشر -استلا مک کارتنی

پاتاگونیا (PATAGONIA) برند آمریکایی پاتاگونیا در حال حاضر به عنوان یکی از بهترین شرکت‌های مد پایدار در جهان شناخته می‌شود.

این برند یکی از اولین پذیرندگان استفاده از مواد بازیافتی و روی آوردن به پنبه ارگانیک بود.

آیلین فیشر (EILEEN FISHER): تأکید این برند آمریکایی بر دستمزد منصفانه است و چشم‌انداز آن تا سال 2025، کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای ایجاد شده در طول تولید پوشاک است. فیشر لباس‌هایی در سایزهای خیلی کوچک تا خیلی بزرگ تولید می‌کند.

استلا مک کارتنی (STELLA MCCARTNEY):استلا نینا مک کارتنی دختر پائول و لیندا مک کارتنی موسیقی­دان معروف انگلیسی و عکاس امریکایی است که این برند را راه انداخته است.

استلا طراح مد و فعال حقوق حیوانات اهل بریتانیا است. این برند انگلیسی که قیمت محصولاتش از 100 دلار شروع می‌شود، در سطح جهانی شناخته شده است.