داستان تاریخ لباس مردان در صد سال اخیر، داستانی شگفت‌انگیز و طولانی! (قسمت اول)

سفر در زمان، همیشه ایده‌ای وسوسه برانگیز و جذاب برای بشر به‌شمار می‌آمده و در کتاب‌ها و فیلم‌های زیادی شاهد رخداد آن در قالب تخیلات نویسنده یا کارگردان هستیم. یکی از دلایل این علاقه، کشف حال‌وهوای مربوط به زمان‌های قدیم است؛ از مردم گرفته تا معماری و غذا و نحوه رفتار و لباس!

حال که نمی‌توانیم به معنای واقعی در زمان سفر کنیم، درعوض می‌توانیم عطشمان را با بررسی سیر طراحی لباس در دوره‌های مختلف فروبنشانیم و با تماشای تصاویر مربوط به آن دوران، در تاریخ مد و فشن سفر کنیم. ما برای شروع، تصمیم گرفتیم تا تاریخ لباس صد ساله قرن بیستم را بررسی کنیم تا درصورت استقبال شما عزیزان بعدا به دوره‌های قدیمی‌تر نیز بپردازیم. درضمن این مطالب به‌صورت دنباله‌دار نوشته شده و هرکدام مربوط به استایل آقایان یا بانوان هستند.

تاریخ لباس آقایان از ۱۹۰۰ تا ۱۹۱۹ میلادی

تا قبل از قرن بیستم، تحولات مربوط به حوزه مد و لباس به آرامی رخ می‌داد، بنابراین زمانی بررسی‎‌ها معمولا ۵۰ الی ۱۰۰ساله هستند (البته هرچه که به قرن بیستم نزدیکتر شد، سرعت وقوع تحولات نیز افزایش یافت)، اما از قرن بیستم، حوزه مد و لباس با چنان سرعتی دچار تغییرات شد که کارشناسان، آن را در دوره‌های زمانی ۲۰ساله بررسی می‌کنند.

اولین دوره‌ای که قصد بررسی آن را داریم، مصادف است با آغاز قرن بیستم؛ یعنی مابین سال‌های ۱۹۰۰ تا ۱۹۱۹. در آغاز قرن جدید، کت‌وشلوارهای مردانه‌ای که تا روی کمر بودند و طراحیشان از انگلستان نشات می‌گرفت، تبدیل به فراک‌هایی شدند که تا روی زانوی مردان می‌رسیدند و به این ترتیب، کم‌کم کت‌وشلوارهای قرن نوزدهمی از میان کمد لباس‌های مردم حذف شد.

اکثر کت‌وشلوارها در این دوره، سه تکه بودند؛ شامل کت، شلوار و جلیقه (که در آن زمان با نام کت کمری شناخته می‌شد). مردان در طول روز، تنها کت‌هایی را می‌پوشیدند که برش جلو و پشتشان نامتقارن بود و اغلب اوقات، این نوع کت‌ها را با شلوارهایی با راه‌راه‌های بسیار ریز ست می‌کردند. علاوه بر این، آقایان در هنگام غروب و شب، کت‌وشلوارهایی با رنگ‌های تیره‌تر و جنس‌های مرغوب‌تر بر تن می‌کردند. در آن دوره، مردان نیز مانند زنان در طول روز، دو یا چند مرتبه لباس‌های خود را عوض می‌کردند.

در ده سال اول قرن بیستم، محبوبیت پارچه‌هایی با جنس‌های سبک‌تر و ساده‌تر افزایش پیدا کرد. در اواخر نیمه دوم دهه اول قرن بیستم، کت‌های روزانه مردان شامل کت دودکمه با برش صاف و یقه‌های باریک می‌شد که همراه با شلوار راسته بر تن می‌کردند.

پیراهن‌های یقه‌دار و دکمه‌خور با رنگ‌های پاستلی و راه‌راه به‌همراه کراوات نیز بسیار محبوب بودند؛ البته قابل ذکر است که یقه پیراهن‌ها قابل جداسازی بود؛ آن‌هم به دلیل راحتی در باز کردن یقه، جایگزین کردن آن با یقه دیگر و شست‌وشوی یقه قبلی. کلاه لبه قایقی و لبه گرد نیز از کلاه‌های مردانه محبوب آن دوران به‌شمار می‌رفت.

درکل مردان آن زمان، شیفته تناسب و رسمیت لباس‌ها و استایلشان بودند و یقه‌های قابل جداسازی نیز از محبوب‌ترین ترندهای آن دوران به‌شمار می‌رفت.

از ۱۹۲۰ تا ۱۹۲۹

دورانی که آن را با نام «عصر جاز» نیز می‌شناسند؛ دوران پس از جنگ جهانی که مردم کمی مثبت‌نگرتر شدند و امید در تمامی حوزه‌های زندگی آن‌ها افزایش یافت؛ از لباس گرفته تا موسیقی. در این دوران، کت‌ها ساده‌تر و تنگ‌تر شدند و رنگشان نیز روشن‌تر شد.

رنگ‌های روشن جایگزین رنگ‌های دهه قبل، یعنی مشکی، زغالی و آبی نفتی شد. اپل از لباس‌ها حذف شد و مردان به پوشیدن کت‌های تنگ‌تر و فیت‌تر با سرشانه‌های شیب‌دارتر علاقمند شدند. از آنجا که ساتن جایگزین انواع پارچه‌های بافتنی و کاموایی شد، کراوات نیز رونق بیشتری پیدا کرد و البته پایپون نیز همینطور.

در اواسط دهه دوم قرن بیستم میلادی، پیراهن‌های یقه‌دار دکمه‌خور با یقه‌های قابل جداسازی و پارچه‌های نرم تبدیل به لباس عرف مردانه شدند. پیراهن‌های سفید راه‌راه دهه‌های قبل نیز جایشان را به پیراهن‌های رنگی‌تر دادند. مردان کم‌کم به پوشیدن پیراهن‌های بافتنی ویندسور همراه با کراوات علاقمند شدند و بنابراین یقه‌های ثابت نوک‌تیز امروزی جای یقه‌های دهه قبل را گرفتند. این دوره، دوران هیجان، رشد اقتصادی و تولد هالیوود بود.

شلوارها کم‌کم لبه برگردان شدند و حجیم‌تر. شلوارهای بگی با کمرهای گشاد رونق پیدا کرد و به‌همین دلیل استفاده از کمربند نیز افزایش یافت. نام این شلوارهای جدید را «شلوار بگی آکسفورد» گذاشتند، زیرا منشا آن از دانشجویان دانشگاه آکسفورد بود. استایل اسپرت کم‌کم رواج یافت و برخلاف کت‌ها که تنگ‌تر می‌شدند، عرض شلوارها افزایش می‌یافت.

نهایتا این نکته مهم را باید ذکر کرد که امکان نداشت، مردی در آن دوران در منزل خودش، چندین کلاه نداشته باشد؛ کلاه‌های تابستانی با نام‌های «کلاه پاناما» و «کلاه لبه قایقی» و کلاه‌های زمستانی با نام «کلاه شاپو» یا فدورا.

از آنجا که قدرت خرید مردم در این دوران افزایش پیدا کرد و اکثر آن‌ها ماشین‌دار شدند، استایل‌های رانندگی نیز رواج بیشتری پیدا کرد؛ مثل کلاه رانندگی که از جنس تویید یا پشمی بود، کت چرم و شال گردن‌های ابریشمی یا ساتن سفید.

درکل در این دوران، امید به زندگی افزایش یافت؛ مردم به موسیقی جاز علاقمند شدند و تولد هالیوود نیز برروی لباس مردانه تاثیر زیادی گذاشت. پاپیون و کلاه شاپو از محبوب‌ترین ترندهای آن دوران به‌شمار می‌رفتند.