زمردهایی که با چشم‌های عروس ست شد؛ نگاهی به جواهرات ملکه ثریا در روز عروسی‌

ثریا اسفندیاری، همسر دوم محمدرضا پهلوی، یکی از بانوان متمول و پرجاذبه‌ی تاریخ معاصر ایران بوده که حضورش در عرصه‌ی سلطنت، نه تنها به دلیل جایگاه سیاسی و اجتماعی، بلکه به خاطر سبک شخصی، ظرافت و انتخاب‌های هنری‌اش در زمینه مد و جواهرات، توجه‌های بسیاری را به خود جلب کرد.

جواهرات ثریا نه تنها نشان‌دهنده‌ی ثروت خاندان پهلوی بودند، بلکه ارتباطی مستقیم با تاریخ و میراث فرهنگی ایران داشتند. سبک استفاده و انتخاب این جواهرات، هم در مراسم ازدواج و هم در دوران زندگی سلطنتی او، بیانگر ذوق و سلیقه‌ی منحصربه‌فردش بود.

نامزدی و بیماری ثریا

نامزدی ثریا اسفندیاری و محمدرضا پهلوی در مهرماه ۱۳۲۹ اعلام شد و قرار بود ازدواج آن‌ها خیلی زود برگزار شود. با این حال، بیماری حصبه ثریا باعث شد که جشن عروسی به بهمن همان سال موکول شود. در طول دوران بستری، محمدرضاشاه هر بار که به ملاقات او می‌رفت، جواهرات زیبا و ارزنده‌ای از برندهای معتبر همراه می‌برد تا هم حال و هوای بیمارستان را برای او دلپذیر کند و هم توجه و محبت خود را نشان دهد. این دوره، نه تنها نشان‌دهنده‌ی مراقبت شخصی محمدرضا پهلوی بود، بلکه زمینه‌ای شد تا ثریا با جواهرات سلطنتی بیشتر آشنا شود و علاقه‌اش به سبک و ترکیب‌های ارزشمند را تقویت کند.

مراسم عقد و عروسی

مراسم عقد و عروسی ثریا و محمدرضا پهلوی در یک روز برگزار شد. برای مراسم عقد، ثریا از یک کلاه ژولین استفاده کرد که جلوه‌ای کلاسیک و شیک به ظاهرش می‌داد. پس از عقد، در جشن عروسی، او از سرویس زمرد بهره برد که ترکیبی از نیمتاج، گردنبند، گوشواره، سنجاق‌سینه و دستبند در کنار حلقه‌ی ازدواج را شامل می‌شد. این انتخاب‌ها نه تنها بیانگر جایگاه سلطنتی او بود، بلکه به‌خوبی با مد و سلیقه‌ی زمان خود هماهنگ بودند.

نیمتاج و گردنبند

نیمتاج و گردنبند ثریا اهمیت تاریخی و فرهنگی زیادی دارند. گردنبند او که ترکیبی از طلا، نقره، الماس و زمرد بود، قدمتی به قرن ۱۳ هجری شمسی داشت و متعلق به قمرالسلطنه، دختر فتحعلی‌شاه بود. این گردنبند از خزانه‌ی جواهرات انتخاب شد و به طور ویژه برای او ساخته نشده بود، اما حضور آن در استایل عروس سلطنتی، ارزش تاریخی و جلوه‌ی زیبایی‌شناسانه‌ی بی‌نظیری به مراسم بخشید.

نیمتاج او که شامل الماس و زمرد بود، ساخت برند معروف «ونکلیف و آرپلز» (Van Cleef & Arpels) بود و پیش از ثریا، در یک مهمانی در کاخ گلستان، فوزیه پهلوی با آن دیده شده بود. ثریا بارها این نیمتاج را استفاده کرد و پس از او، شهناز و فرح پهلوی نیز آن را بر سر داشته‌اند.

گوشواره، سنجاق‌سینه و دستبند

اطلاعات دقیقی درباره‌ی گوشواره، سنجاق‌سینه و دستبند ثریا در دست نیست، اما مشخص است که این اقلام همراه با نیمتاج و گردنبند در خزانه‌ی جواهرات ملی ایران نگهداری می‌شوند. این جواهرات، مجموعه‌ای هماهنگ و ارزشمند بودند که جلوه‌ای کامل و لوکس به استایل عروسی سلطنتی ثریا دادند و امروزه نیز بخشی از میراث فرهنگی ایران محسوب می‌شوند.

حلقه ازدواج و دستبند شخصی

حلقه ازدواج ثریا از برند «هری وینستون» (Harry Winston) بود و یک الماس ۲۲.۳۷ قیراطی در آن جای گرفته بود. این حلقه پس از فوت ثریا، در یک حراجی به قیمت ۸۴۰ هزار دلار به فروش رسید. علاوه بر این، ثریا در روز عروسی دستبندی نیز به دست داشت که اطلاعات دقیقی از آن موجود نیست، اما می‌توان گفت که این آیتم‌ها به تکمیل ظاهر او و نمایش سبک و سلیقه سلطنتی کمک کرده‌اند.

دوران پس از طلاق

ثریا اسفندیاری و محمدرضا پهلوی در فروردین ۱۳۳۷ رسماً از هم جدا شدند و ثریا ایران را ترک کرد. او پس از جدایی، جواهرات شخصی‌اش را با خود برد و طبق وصیتش، پس از فوتش در یک حراجی تمام آیتم‌های مجموعه‌اش به فروش رسید. با این حال، نیمتاج، گردنبند، گوشواره و سنجاق‌سینه‌ی او همچنان در خزانه‌ی جواهرات ملی ایران نگه‌داری می‌شوند و به عنوان بخشی از تاریخ و میراث فرهنگی سلطنتی، ارزش و اهمیت ویژه‌ای دارند.