شپش سر یکی از مشکلات رایج در دوران کودکی است که معمولا والدین را بیش از همه درگیر می کند. شپش می تواند به سرعت از یک فرد به فرد دیگر منتقل شود و از بین بردن آن نیز کاری دشوار است.
اگرچه شپش ها به خودی خود خطرناک نیستند و بیماری را گسترش نمی دهند، اما نیش آن ها تحریک کننده است و می تواند موجب خارش پوست سر و در نهایت منجر به عفونت شود. برای درمان شپش سر روش های متعددی وجود دارد که در این مطلب قصد داریم برخی از متداول ترین آن ها را به شما معرفی کنیم.
شپش چیست؟
شپش ها حشرات کوچک و خاکستری رنگی هستند که طول آن ها به اندازه یک دانه کنجد، یعنی در حدود دو تا سه میلی متر است. این حشرات از خون موجود در پوست سر تغذیه می کنند و لزوما تنها بر روی پوست سر کودکان رشد نمی کنند. شپش ها می توانند در حدود ده تخم در روز بگذارند، در سه مرحله رشد کنند و به سرعت تکثیر گردند. این حشرات حالت چسبناکی دارند و محکم به ساقه مو متصل می شوند و می توانند حدودا بیست و هشت روز زنده بماند.
علائم شپش سر
آلودگی به شپش سر در میان کودکان خردسال و خانواده های آن ها شایع است و مهم ترین نشانه های آن به شرح زیر است:
– خارش و برجستگی های قرمز رنگ در نواحی سر، گردن و شانه
– ایجاد زخم و دلمه بر روی پوست بر اثر خاراندن سر
– حس کردن حرکت موجودی زنده بر روی موها و بدن
– زیاد شدن میزان شوره در ناحیه سر
تفاوت شوره سر با شپش
بسیاری از افراد شوره سر را با شپش اشتباه می گیرند. این در حالی است که شوره سر به هنگام شانه زدن مو از سر جدا می شود، اما شپش به دلیل چسبندگی با شانه کردن نیز از موها جدا نمی شود.
نحوه تشخیص شپش سر
برای تشخیص و سپس درمان شپش سر می توانید از طریق روش های زیر اقدام نمایید:
– موهای نزدیک به پوست سر را بررسی کنید و برای این کار از نور و ذره بین کمک بگیرید. توجه داشته باشید که شپش های بالغ به سرعت حرکت می کنند و پیدا کردن آن ها دشوار است.
– از شانه شپش دندانه ریز کمک بگیرید و موها را با آن شانه کنید. این کار را از پوست سر شروع کنید تا بتوانید شپش ها را پیدا کنید. تخم های شپش تیره رنگ هستند و شپش ها رنگ روشن تری دارند. در این حالت اگر شواهدی از وجود شپش روی پوست سر خود پیدا کنید، به احتمال زیاد تخم شپش را هم خواهید یافت.
درمان شپش سر با روش های خانگی
از آنجایی که این حشرات ریز در موها زندگی می کنند و تخم می گذارند، بنابراین درمان آن ها ضروری است. به طور کلی پیدا کردن شپش در موهای فرزندان می تواند ناراحت کننده باشد، اما خوشبختانه گزینه های درمانی زیادی؛ چه با نسخه و بدون بدون نسخه وجود دارد که از آن ها می توان برای مقابله با حشرات مزاحم و بیرون راندن آن ها از خانه و زندگی استفاده کرد. رایج ترین روش های درمان خانگی شپش سر شامل موارد زیر می شود:
– شانه کردن
شانه کردن موهای مرطوب روشی سنتی و قدیمی برای از بین بردن شپش از روی موها است. این راهکار برای درمان شپش سر بسیار مقرون به صرفه است. در این روش کافی است تارهای مو را با یک اسپری نرم کننده مرطوب نمایید و با استفاده از یک شانه دندانه ظریف، موها را تا زمان جدا شدن شپش از ریشه شانه کنید. برخی از مواقع برای بررسی دقیق هر تار مو و حذف شپش ها، نیاز است از یک ذره بین کمک بگیرید. از آنجایی که این روش معمولا زمان بر است، باید کمی صبور باشید.
– دایمیتیکون
دایمیتیکون ماده ای رایج برای مراقبت از پوست و رفع شپش است که استفاده از آن برای والدینی که عوامل حاوی پیرتروئید را برای از بین بردن شپش ترجیح نمی دهند توصیه می شود. در بازار لوسیون هایی وجود دارد که ماده موثره آن ها دایمیتیکون 4 درصد است. دایمیتیکون حشره کش نیست، اما از طریق کم آبی و خفه کردن به از بین بردن شپش و تخم های آن کمک می کند. این ماده موثر در درمان شپش سر، تاثیر بسزایی در کاهش خارش ناشی از شپش دارد.
– پرمترین
پرمترین به عنوان حشره کشی که از مواد شیمیایی مصنوعی به دست می آید، یک ترکیب شیمیایی قدیمی ضد شپش است که بر سیستم عصبی حشرات تاثیر می گذارد. امروزه برای رفع آلودگی ناشی از شپش، از شامپوهای حاوی پرمترین یک درصد استفاده می شود.
– ایورمکتین
ایورمکتین دارویی است که از آن برای درمان برخی از عفونت های انگلی استفاده می شود و برای شپش نیز ماده ای سمی به حساب می آید. برای درمان شپش سر، ایورمکتین را بر روی موهای خشک بمالید و پس از ده دقیقه با آب بشویید. در صورت کارآمد نبودن سایر درمان ها می توانید این ماده را با نسخه پزشک تهیه کنید و از آن برای درمان کودکان مبتلا به شپش سر استفاده کنید.
– اسپینوساد
اسپینوساد یا ناتربا یکی دیگر از موادی است که از آن برای درمان فوری شپش سر استفاده می شود. این ماده برای کودکان بالای شش ماه و افراد بزرگسال به کار برده می شود. این محصول را می توانید بر روی موهای خشک بمالید و پس از ده دقیقه با آب گرم شستشو دهید.
– سرکه و نمک
سرکه و نمک نیز به عنوان نوعی درمان شپش سر در خانه قابل استفاده است. خاصیت اسیدی سرکه موجب از بین رفتن تخم های شپش می شود و نمک نیز با خاصیت ضدعفونی کنندگی خود به نابودی شپش ها کمک می کند. در این روش باید سرکه را با حرارت گرم کنید و به آن مقداری نمک اضافه نمایید. سپس آن را به خوبی مخلوط کنید تا نمک در سرکه حل گردد. ترکیب به دست آمده را پیش از خواب روی موها بزنید و سر را با کلاه حمام بپوشانید و در نهایت پس از بیدار شدن از خواب، موها را به خوبی بشویید.
– روغن زیتون
یکی از دیگر روش های از بین بردن شپش، استفاده از روغن زیتون است. برای درمان شپش سر با این روش، مقداری روغن زیتون به موها بزنید و موها را به وسیله یک کلاه حمام بپوشانید. اجازه دهید که این روغن به مدت سه الی هشت ساعت بر روی موها باقی بماند. سپس با استفاده از شانه مخصوص ضد شپش، موها را از ریشه شانه کنید و با شامپوی مناسب بشویید. پس از حمام نیز موها را با حرارت گرم سشوار خشک نمایید؛ زیرا حرارت گرم به خودی خود می تواند موجب از بین بردن شپش گردد. در نهایت نیز شانه خود را در محلول آب و صابون ضدعفونی شود.
– سس مایونز
شاید کمی عجیب به نظر برسد اما با زدن سس مایونز به موها، شپش ها خفه می شوند. برای این منظور کافی است پس از زدن مایونز به سر، موها را با کلاه حمام بپوشانید و پس از پنج الی شش ساعت سر را با شامپوی مناسب بشویید. در نهایت نیز پس از خروج از حمام، موها را با شانه فلزی شانه کنید. این روش درمان شپش سر را می توانید هفته ای یک بار امتحان کنید.
– وازلین
از آنجایی وازلین حالتی چسبناک دارد، شپش ها را در محل خود ثابت نگاه می دارد و باعث خفگی آن ها می شود. برای از بین بردن شپش ها کافی است شب ها پیش از خواب، به کف سر خود وازلین بزنید و صبح روز بعد موها را با شانه ظریف و فلزی شانه کنید تا شپش های مرده از سر جدا شوند.
– سیر
برای درمان شپش سر می توانید از سیر نیز استفاده کنید. در این روش هشت تا ده حبه سیر را له کنید و به آن آب لیمو اضافه نمایید. ماده خمیری به دست آمده را روی پوست سر بمالید و پس از گذشت سی دقیقه با آب گرم بشویید. از آنجایی که این ترکیب ممکن است پوست سر را دچار سوزش کند، بهتر است برای کودکان مورد استفاده قرار نگیرد.
– بنزیل الکل
برای از بین بردن شپش سر در کودک بالای شش ماه می توانید از بنزیل الکل استفاده کنید. در این روش باید این ماده را بر روی پوست سر بمالید و پس از چند دقیقه با آب بشویید. برای خارج کردن شپش های مرده نیز از شانه ضد شپش استفاده نمایید. این کار را هفته ای یک بار تکرار کنید تا شپش ها به صورت کامل از بین بروند.
– آب پیاز
برای درمان شپش سر می توانید از آب پیاز نیز استفاده کنید. برای این منظور مقداری پیاز را رنده کنید و آب آن را به مدت سه الی چهار ساعت بر روی پوست سر قرار دهید. سپس موها را شانه کنید و شپش های مرده را از میان موها خارج کنید. برای دستیابی به بهترین نتیجه ممکن بهتر است این کار را هر سه تا چهار روز یک بار انجام دهید.
اقدامات لازم پس از درمان شپش سر
پس از اطمینان از درمان کامل شپش سر، رعایت نکات زیر توصیه می شود:
– لباس ها و ملافه های خود را در آب داغ 54 درجه سانتی گراد یا بالاتر بشویید و بر روی حرارت زیاد خشک کنید.
– برس ها، شانه ها و سایر لوازم جانبی مو را به مدت پنج تا ده دقیقه در آب داغ 54 درجه سانتی گراد خیس کنید.
– وسایل یا اسباب بازی های غیر قابل شستشو را حداقل دو هفته وکیوم کنید تا مطمئن شوید شپش ها از بین رفته اند.
منبع: سفیر استور
دیدگاه شما