زنان و مردان ایرانی، 60 سال پیش چگونه لباس می‌پوشیدند؟

مدوفشن در ایران تحولات و تغییرات بسیاری زیادی را از سر گذرانده است. وقوع انقلاب و اتفاقات مختلف سیاسی و فرهنگی در این کشور، باعث شده که در کنار تحولات طبیعی دنیای مد در نقاط مختلف دنیا، ایرانی‌ها مدام استایل‌های مختلفی را در طول زندگی‌شان در دهه‌های مختلف تجربه کنند. با نگاهی به مدوفشن در دهه ۴۰ شمسی به شاخصه‌هایی می‌رسیم که در این مقاله درباره‌شان صحبت می‌کنیم. با ما همراه هستید؟ با مروری بر ترندهای سال‌های دهه ۴۰ شمسی، نمایی از استایلینگ در گذشته ایران برایتان شرح می‌دهیم.

لباس‌هایی ظریف و اندامی

در دهه ۴۰ شمسی، رژیم‌های لاغری و ورود ورزش به زندگی یکی از ترندهای رایج بود. همه دوست داشتند که اندامی لاغر و متناسب پیدا کنند. الگوهایی که در سینما ارائه می‌شد هم همه را به داشتن اندامی لاغر، کمری باریک و ظرافت اندام توصیه می‌کرد. همه این‌ها در کنار یکدیگر باعث شده بود که لباس‌ها هم مدل‌های ظریف‌تری پیدا کنند. پیراهن‌ها و شلوارها با کمرهای باریک دوخته می‌شدند و خانم‌ها برای اینکه از غافله مدوفشن عقب نمانند هم همگی در تلاش بودند تا اندامشان را متناسب‌تر از همیشه کنند. لباس‌های ظریف و اندامی از مؤلفه‌های پررنگ مدوفشن در دهه ۴۰ شمسی بود. این روند در خارج از کشور هم جریان داشت و اصلا منابع خارجی مانند فیلم‌ها از مروجان اصلی چنین سبکی از لباس بودند. در تصویر بالا هم نمونه‌ای مشابه استایل ایرانیان در دهه مذکور را در خارج از کشور می‌بینید.

استفاده از پارچه‌های پرزرق‌وبرق

پولک و پارچه‌های پرزرق‌وبرق هم از ترندهای بسیار مطرح دهه ۴۰ شمسی بود. طرح‌های دیگری از پارچه هم در آن دهه پرطرفدار شده بودند. از جمله طرح‌های معروف آن روزها باید به پارچه‌های پلنگی و گل‌گلی هم اشاره کنیم. طرح و نقش جزئی جدایی‌ناپذیر از لباس‌های رایج آن دوران بودند. به طور کلی هم نوعی زرق‌وبرق اشرافی روی همه‌چیز سایه انداخته بود. این موضوع تاحد زیادی از سوی دربار سلطنتی ایران هم تشدید می‌شد. استفاده از جواهراتی باشکوه و پر از جزئیات و طرح از سوی ملکه وقت و افراد مشهور از دلایل رشد و اهمیت شدید استایل‌های ماکسیمال در آن دهه به‌شمار می‌رفت. منظور از استایل‌های ماکسیمال هم نوعی از تیپ پوششی است که در آن از طرح‌ها و نقش‌های مختلفی استفاده می‌شود و جزئیات زیادی برای رصدکردن ارائه می‌کند. ماکسیمال‌پوشی و توجه به جزئیات و استفاده از اکسسوری‌های در دوران دهه ۴۰ شمسی رایج شده بود. اگر سری به آلبوم اقوامی از خود بزنید که در آن دوران، جوان بوده‌اند، حتما عناصری را در پوششان می‌بینید که در این مقاله به آنها اشاره می‌کنیم.

رواج اکسسوری‌های جذاب

اهمیت به اکسسوری‌ها در پوشش هم از ترندهای رایجی بود که در دهه ۴۰ شمسی دیده می‌شد. خانم‌ها و آقایان از کمربند در استایل خود استفاده زیادی می‌کردند. تزئیناتی که در لباس و در قالب اکسسوری استفاده می‌شد هم بیشتر از زمان‌های دیگر بود. استایل در آستانه ورود به شکلی حرفه‌ای و همگام با دنیا پیش می‌رفت و خانم‌ها و آقایان خوش‌پوش‌تر از همیشه ظاهر می‌شدند. این روند در اواخر دهه ۴۰ و با ورود به دهه ۵۰ سرعت بیشتری می‌گرفت. توجه‌کردن به مقوله‌ای با عنوان استایل که هیچ‌گاه موضوع و دغدغه‌ای جدی برای بانوان نبود، کم‌کم در حال پررنگ‌شدن شده بود. سبک زندگی افراد روی لباس‌پوشیدنشان هم اثر می‌گذارد. به‌عبارت دقیق‌تر، پوشش یکی از عناصر تشکیل‌دهنده سبک زندگی است.

موهای پف‌دار و حجیم

نگاهی به استایل زنان در دهه‌های گذشته و به‌ویژه دهه ۴۰ شمسی نشان می‌دهد که علاقه به آرایش موها بیشتر از زمان‌های دیگر شده بود. خانم‌ها با پیروی از ترندهای مد جهانی به‌دنبال مدل‌دادن به موهای خود بودند و نبود حجاب هم توسعه ترندهای مربوط به آرایش مو را سریع‌تر می‌کرد. مدل موها هم عمدتاً به حالت پف‌دار و حجیم درست می‌شد. استفاده از سشوار و رفتن به آرایشگاه‌ها برای آرایش و مدل‌دادن به موها رواج زیادی پیدا کرده بود.

استفاده از کتیرا برای موی مردان

مردان هم از کتیرا برای مدل‌دادن به موها و صاف‌کردن آنها استفاده می‌کردند. در تصویر بالا، نمونه‌ای از استایل در دهه ۴۰ شمسی را در مردان مشاهده می‌کنید. به طور کلی، چه در مردان و چه در زنان، توجه به استایل بیشتر از هر زمان دیگری رایج شده بود. تغییر شرایط زندگی مردم از نقطه‌نظر اقتصادی و به‌جریان‌افتادن رونقی نسبی در این دوران از جمله دلایلی بود که باعث می‌شد، ابعاد دیگر زندگی که تا پیش از آن در حاشیه قرار داشت به مرکز بیاید و مورد توجه قرار بگیرد. ابعادی مانند رسیدگی به ظاهر و مقوله جذابی به نام استایلینگ.

شلوارهای دم‌پاگشاد یا همان بوت‌کات

از رایج‌ترین ترندهای زمان گذشته باید به شلوارهای بوت‌کات اشاره کنیم. در ایران به این مدل از شلوارها، دم‌پاگشاد می‌گویند. شلوارهای دم‌پا درمیان جوانان دهه ۴۰ شمسی طرفداران بسیار زیادی داشت اما سال‌ها است که این ترند دوران قدیم درمیان مردان و پسران دوران‌های بعد جایی ندارد. در واقع، در دهه‌های اخیر، شاهد استفاده از چنین سبک پوششی از شلوار نبوده‌ایم. برای پوشیدن چنین مدلی از شلوار، باید اندام متناسبی داشته باشید. در غیر این صورت، احتمال اینکه مرد باشید و چنین مدلی از شلوار روی بدنتان به‌خوبی جلوه کند، بسیار کم خواهد بود. البته شلوارهای دم‌پا معمولا ظاهر جذاب و خوبی برای خانم‌ها دارند و برای زنانی با اندام‌های مختلف، گزینه نامناسبی به نظر نمی‌رسند. در سال‌های اخیر هم شلوار بوت‌کات دوباره در کمد خانم‌ها ظاهر شده اما مردان از دهه‌های ۴۰، ۵۰ و ۶۰ دیگر به سراغ این سبک از شلوار نرفته‌اند.

در آخر

هر دهه و دورانی از وضعیت سیاسی و اقتصادی و البته فرهنگی تأثیرات شدیدی می‌پذیرد. اقتصاد سیاست را می‌سازد و برآیند این دو فرهنگ. این سه در چرخه‌ای همیشگی هم را دنبال می‌کنند. مدوفشن هم بخش مهمی از سبک زندگی افراد را می‌سازند. در واقع، میزان توجه به این‌ها از سه عاملی که گفته شد اثر می‌پذیرد. در دهه ۴۰ شمسی، اوضاع مدوفشن در ایران حال‌وهوای خوبی داشته است. اهمیت‌دادن به استایل و پوشش درمیان زنان و مردان جوان رایج شده بوده و دنیای غرب هم از راه رسانه‌های در دسترس خود، در تسری‌دادن برخی از ترندهای جهانی نقش مهم و پررنگی را بازی می‌کرده است. از استایل دوران ۴۰ شمسی خوشتان می‌آید؟